Узбекистон Республикаси, Навоий вилояти, Хатирчи тумани тугрисидаги сайтга ташрифингиз учун миннатдормиз. Хатирчи тумани тугрисидаги сайт асосан туманнинг тарихий вокеалари, географик шакли ва бошка маълумотлар билан бойитилган.
 
 
"-Бош сахифа-"
Сахифалар мундарижаси
Бош сахифа
Бадр ота тарихи
Мозийга бир назар
Ок масжид хакида
Телефон ракамлар
UZ Телефон кодлари
Туман харитаси
Туман илхомлари
Туман суъратлари
Программалар
Дизайнерлар учун
Кушимча маълумот
 

Улугларимизни улуглайлик:

"Биз бугун узок давом этган гафлат уйкусидан уйгондик. Тарихимизни, маънавиятимизни, маданиятимизни, узлигимиэни танидик ва тиклай бошладик" деган эди Узбекистан Республикаси Президенти Ислом Каримов. Умуминсоний кадриятларга бебахр хисса кушган аждодларимизнинг рухларини шод килишга киришдик. Мустакил Узбекистонимизнинг барча жойларида булгани каби биз Хатирчиликлар хам шу заминда яшаб утган буюк алломаларнинг улуг номларини тиклашга муяссар булмокдамиз. Жаннатмакон диёримизнинг гузал ва сулув Хатирчи заминининг тупроги табаррукдир. Чунки, бу ерда буюк сохибкирон Амир Темурнинг кутлуг кадами теккан. Дунёнинг ярмининг олган буюк сохибкирон Амир Темур ва темурийлар кушинларига саркардалик килган 4 нафар Хатирчилик юртдошларимиз булганлиги бизнинг фахримиз ва ифтихоримиздир. Улар Музаффар Учкора, Баходир Учкора, Амриддин ва Шамсиддин Учкоралардир. Бу пахлавон фарзандларимиз Амир Темур ишончини козониб, энг огир жангларда мардлик ва матонат намуналарини курсатганлар. Сохибкирон дашти Кипчокка узи томонидан хоким этиб тайинланган.

 
   

Бор бул, Хатирчи!

Истиклолнинг хали киска, бирок тарихий беш йили орасида мамлакатимизда мисли курилмаган улугвор ишлар амалга оширилдн. Юртбошимиз И. А. Каримов ташаббуси билан Узбек давлатчилиги кайтадан барпо этилди. Халкимизнпнг кадим маданий кадр-киммати тикланди. Хамдустлик давлатлари орасида Узбекистон биринчилардан булиб, барча жабхаларда оёкка туриб олиб, мустакилликни мустаккамлаб келмокда. Республикамиз иктисодий, сиёсий, маданий-маърифий сохаларда хакли равишда Марказий Осиёнинг марказига айланиб колди. Ватаннинг тарихи, бугуни, истикболи унда яшовчи хар бнр ватанпарвар инсонни бефарк колдирмайди, албатта. Шу маънода кейинги йилларда Республикамизнинг купгина туман, вилоятлари тарихи кайтадан мустакиллик мафкураси нафаси билан ёзиб чикилди ва яратилмокда. Обод улка—Хатирчи хакидаги ушбу рисола хам жонажон Узбекистонимиз тарихининг бир булаги, ёркин лавхаси булиши билан муайян ахамият касб этади. Минг йиллар давомида турли хонлик, амирлик, вилоят ва музофотлар таркибида хаёт кечириб келган Хатирчи ва унинг халки шу замину улуг кавм сингари кадимийдир. Рисолада туманнинг киска тарихи «Кадимги даврлардан XII асргача», «Мугуллар истилоси ва Ватан озодлиги учун кураш», «Амир Темур ва темурийлар даврида Хатирчи», «Бухоро хонликлари ва амирликлари тар­кибида», "20—30" йиллардаги (икки тулкин кураши» сингари лавха ва очеркларда уз инъикосини топган. Хатирчи расмий равишда хозирги Узбекистоннинг аксарият туманлари каби 1926 йилда ташкил этилгани хисобга олиниб, унинг рамзий 70 йиллиги муносабати билан ушбу рисола чоп этилмокда. Табиийки, шу 70 йил орасидаги иктисодий-сиёсий ислохотлар, маданий-маърифий тадбирлар, маиший хаётдаги узгаришлар, тоталитар совет тузуми ва коммунистик мафкуранинг халкимиз тарихида колдирган салбий окибатлари муаллиф томонидан факт ва ракамлар, архив материаллари асосида ишонарли далиллар билан ёритилган. Туманимиз мустакиллик йилларида кайтадан тургилиш, дадил ривожланиш йулига кирди. Кишлок хужалиги, саноат, маданий-маърифий сохаларда янги-янги ютуклар кулга киритилмокда. Миллий мафкурамизнинг шаклланиши—истиклолимиз фарзандлари ёшларимизнинг жисмоний ва маънавий камолоти, юрт маъмурчилиги хокимлигимиз диккат марказида турибди. Юртбошимиз таъкидлаганларидек, Хатирчи учун кам энг катта бойлигимиз бу мехнаткаш, захматкаш, бунёдкор халкимиздир. Хатирчилик зиёли, дехкон, чорвадор, хунарманд бугунги кунда Она юрти истикболи учун яратиш, бунёдкорлик ишларида чинакам ватанпарварлик намуналарини курсатмокда. Уз киндик кони тукилган заминда, ундан ташкарида, республикамизнинг катор шахар-кишлокларида турли вазифаларни виждонан адо этаётган Хатирчнликларни учратишингиз мумкин. Асрлар оша уз Ватани хурлиги ва озодлиги, маъмурлиги ва равнаки, мустакиллиги учун курашиб келган тумандошларимизнинг хозирги авлоди мустакиллик эркидан бахраманд булмокда. Бетакрор сулим туманимизга шу кутлуг диёр, улур халкимиз сингари хамиша бор бул, омон бул, жонажон Хатирчи, деймиз.

Хатирчи туман сифатида.

Серкуёш республикамиз узра мустакиллик шабадаси эсаётганига хам мана 5 йил тулди. У туфайли биз узлигимизни англаяпмиз, тарихимиз, миллий кадриятларимиз ва маданиятимизни кутаринки рух., гурур ва ифтихор ила кайта тиклаяпмиз. Биз яшаб, мехнат ва ижод килаётган худуд тарихда Сугдиёна, Кушон, Турон, Мовароуннахр, Туркистон, Миёнкол ва яна бир канча хонлик, подшолик хамда амирликлар номи билан аталиб келган. Туманимиз худуди хам кейинги минг йил ичида Миёнкол музофоти, Кушония беклиги, Хатирчи вилояти, Хатирчи беклиги, Хатирчи волости, тумани, кенти ва Хатирчи райони деб юритилган. Аслида Хатирчи Турон заминнинг жуда кадим, неча асрлар каърига бориб туташувчи улкан тарих силсиласида унинг катига яширинган дурру жавохирдек кузга ташланавермайди. Факат унинг утмишини фарзандлик мехри билан синчиклаб урганмок зарур. Самарканд ва Бухорони икки кулида туташтириб турган бу юртнинг тарихи улар каби жуда кадимийдир. Хатирчи тумани Узбекистоннинг дастлабки 79 тумани каторида расман 1926 йил 29 сентябрда ташкил топган. 1920—21 йилларда Бухоро Халк Совет Республикаси таркибида вилоят, 1922—24 йилларда Кармана вилоятида уезд, 1925—26 йилларда Кармана уездининг волости, 1927—30 йилларда Зарафшон округида район, 1938 йилгача республикага буйсунувчи район, 1938 йилда янгидан вилоятлар тузилгач, 1982 йил 20 апрелгача Самарканд вилоятининг, сунгра 1989 йил сентябрь ойи гача янги ташкил этилган Навоий вилоятининг таркибида булди. 1989 йилда Навоий вилояти таркатиб юборилгач, яна Самарканд вилоятига кушилди. 1992 йилдан бошлаб кайта ташкил этилган янги Навоий вилоятининг йирик дехкончилик саноат туманларидан бири булиб келмокда. Журрофий жойлашувига кура, Хатирчи тумани шимолдан ва шимоли-гарбдан вилоятнинг Нурота, гарбдан Навбахор туманлари билан, жанубдан Зарафшон дарёси оркали Самарканд валоятининг Пахтачи ва Нарпай туманлари, жануби шарк ва шаркдан Каттакургон хамда шимоли-шаркдан Кушработ туманлари билан чегарадош. Туманнинг ер майдони 1382 кв км, ахолиси 148000 киши. Туман маркази Хатирчи шахрида 15 мингга якин ахоли яшайди. Шахарда 12 та махалла мавжуд. Бу ерда пахта тозалаш заводи, кишлок хужалик машиналари механизмларини таьмирлаш ва созлаш корхонаси, нон комбинати сутни кайта ишлаш ёг-пишлок, заводи, «Сайкал» саноат комбинати, Шарк ширинликлари хамда шифобахш шарбатли ичимликлар корхонаси, гишт заводи, 12 та курилиш на курилиш-таъмирлаш ташкилотлари, 3 та автокорхона, савдо, маиший хизмат ва умумий овкатланиш муассасалари туман ахолисига самарали хизмат курсатмокда. Бундан ташкари бу ерларда рангли мармар конлари мавжуд булиб, мармарни сайкаллаш ва жило бериш хамда кесиш ишлари юзасидан Италия, Финляндия каби давлатлар билан шартномалар тузилиб, чет эллик тадбиркорлар ва уларнинг сармояларини бунга жалб килиш ишлари бошлаб юборилди. Туман иктисодиётини ривожлантириш ишига узининг муносиб улушинн кушиш максадида Хатирчи ташки иктисодий алокалар ассоциацияси, «Парвоз» хусусий тижорат илмий ишлаб чикариш корхонаси фаолият курсатмокда. Жахон бозорига чикиш, улардан иш урганиш, тажрибалар алмашишнинг истикболдаги режалари хам мавжуд. Якинда бу ерда замонавий тадбиркорларга хизмат курсатадиган халкаро юк ташиш автомобиллари корхонаси ташкил этилиб иш бошлади. Бу корхонага хозир куп тоннали «Мерседес-бенц» юк автомобиллари келтирилди. Келгусида уни янада кенгайтириш истикболлари мавжуд. Туманда хозир 79 та умумтаълим мактаби мавжуд булиб, уларда 36000 угил- кизларимизга, карийб 3500 нафар укитувчи мураббий таълим -тарбия бермокда. Битта бизнес мактабида 400 дан зиёд йигит-киз, 2 та хунар-техника билим юртида 900 га якин талаба бозор иктисодиётига оид касб-хунар урганмокда. Согликни саклаш муассасаларида 1950 га якин шифокор халкимиз саломатлигини химоя килмокда, уларнинг 259 нафари олий маълумотли шифокорлардир. Туманда 23 та маданият уйи, 44 та оммавий кутубхона, 21 та кино курилма, 3 та халк, музейи фаолият курсатмокда. 1932 йилдан бошлаб туманда «Янги хаёт» газетаси чика бошлаган (1960 йилгача «Пахтакор» номи билан босилган). 1937 йилдан туман махаллий радиоси, 1992 йил 8 октябрдан бошлаб эса туман телекурсатувлари студияси ишламокда. Хозир туманда 17 та жамоа хужалиги мавжуд булиб, уларнинг 12 таси пахтачиликка, 3 таси уэумчиликка, 1 таси коракулчиликка ихтисослашган ва 1 таси агрофирмадир. Шунингдек, 272 та кичик корхона, 317 та дехкон (фермер) хужаликлари, 1 та супермаркет дукони, 24 та чорвачилпк акционерлик жамиятлари, 4 та банк хизмати ташкилотлари халкимизни ва юртимизни якин йиллар ичида вилоят ва республиканинг илгор туманлари каторига олиб чикишдек олижаноб максад йулида фаолият курсатмокда. Туман кишлок хужалигида пахтачилик асосий етакчи тармок хисобланади. 1981 йилда пахтадан рекорд хосил 74621 тонна «ок олтин» етиштирилган. Туманда 30684 гектар ерга дехкончилик килинади. Сугориладиган ерлар 26754 гектарни ташкил этади. Пахта хом ашёси ишлаб чикариш 40320 тонна, 34000 тонна дон, 2067 тонна сабзавот, 1754 тонна полиз махсулотлари, 701 тонна мева, 8637 тонна узум, 682 тонна гушт, 3100 тонна сут, 112000 дона тухум, 4500 дона коракул тери, 37,8 тонна жун, 235 тонна пилла етиштирилади.

 

 

Используются технологии uCoz